Yükseköğretim mevzuatı uyarınca inceleme neticesinde soruşturma açılmamasının hukuki boyutu

Ceza soruşturmalarının yürütülmesi açısından kamu görevlilerine özel bir statü getirilmiştir. Devlet işlerini kamu görevlileri vasıtasıyla yerine getirdiğinden kamu görevlilerine bir takım ödev ve sorumlulukların yanı sıra ayrıcalıklar da tanınmıştır. Bu ayrıcalıklar arasında en dikkat çekenleri kamu görevlilerinin sorumluluğuna ilişkindir. T.C. Anayasası’nın 129’uncu maddesinin beşinci fıkrasında kamu görevlilerinin görevleri sırasındaki kusurlu eylemleri nedeniyle rücu etmek kaydıyla idarenin sorumluluğuna değinilmiştir. Hukukî sorumluluğun yanı sıra cezai sorumluluk açısından mezkûr hükmün son fıkrasında kamu görevlileri hakkında ceza soruşturması başlatılması için ilgili idarenin izninin gerektiği belirtilmiştir. 2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurların ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca da kamu görevlilerinin görevleri nedeniyle suç işlediği iddiasının bulunması halinde ilgili kamu idaresinin soruşturmaya izin vermesi gerekmektedir.

Kamu görevlilerinin sorumluluğuna ilişkin getirilen bu güvenceler; üniversitelerin özerkliği ilkesi de dikkate alınarak yükseköğretim kurumlarında görevli kamu görevlileri için daha geniş tutulmuştur.  4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 53’üncü maddesinin 14/4/1982 tarihli ve 2653 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesi ile değişik (c) paragrafında yükseköğretim kurumunda görevli personelin ceza soruşturma usulü ayrıca belirtilmiştir. Söz konusu hüküm kapsamında yükseköğretim kurumunda çalışan kamu görevlileri açısından suç iddiaları Cumhuriyet Savcılıklarınca yürütülecek soruşturmalarca değil; yükseköğretim kurumları tarafından 2547 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinin (c) bendi uyarınca yetkili makamlar tarafından yürütülecek soruşturmalar sonucunda değerlendirilecektir. 2016 yılında yapılan kanun değişikliği ile yükseköğretim kurumlarında yapılacak ceza soruşturmaları öncesinde inceleme yapılmasının önü açılmıştır. Ancak inceleme kurumu birçok farklı kararın ortaya çıkmasına da sebebiyet vermektedir.